Het verhaal achter dahl

Tijdens onze vakantie liepen we een Indiase supermarkt binnen. Mijn zoon zei, ‘kijk, er staat dal op de linzenverpakkingen’. ‘Dit zijn toch droge korreltjes en dal/dahl is een populair wereldgerecht’. Dat klopt, zei ik en van die schattige korreltjes maken ze een verrukkelijke schotel. Deze aromatische comfortfood bracht India tot de wereldse culinaire hotspot.
Alle Indiërs zijn opgegroeid met dagelijks een kommetje van deze comfortfood. Altijd met roti of rijst erbij want dat maakt de maaltijd eiwitrijk. En deze duurzame plantaardige goedheid heeft een fascinerende geschiedenis. Geboren en getogen in India weet ik veel over het verhaal achter dahl.
Wat is dahl?
Een maaltijd in veel Zuidoost Aziatische landen is niet compleet zonder dahl. Allerlei soorten linzen en spliterwten noemen ze dal/daal in India. Ook het gekruide gerecht gemaakt van linzen of spliterwten heeft dezelfde naam. Dal/dahl is dus de naam van een ingrediënt en het wereldgerecht.
Wij Nederlanders zeggen dahl ofwel een currygerecht wat tijdens de kolonisatie is ontstaan. Britten brachten het curryconcept naar Europa en noemden elke gekruide schotel in saus een curry. De reden: zo’n schotel lijkt op de originele Indiase curry die in elke provincie anders kan zijn.
Oorsprong van Dahl
Als we naar de veelzijdige culinaire rijkdom van India kijken, zien we dat één gerecht mughlai dal heet. Het populaire gerecht klinkt Perzisch, dit ingrediënt heeft dus iets Midden-Oosters. Mughals hadden lange tijd macht over India en ze brachten hun ingrediënten mee.
De aromatische dal, een belangrijk onderdeel van de Indiase thali is oorspronkelijk een ayurvedisch gerecht. Ayurveda, de wetenschap van het leven zegt ‘voed je darmen goed en je hebt geen medicijnen nodig. En dit vezelrijke schotel is goed voor onze spijsvertering en darmflora.
Linzen en dahl variaties
Bruine en rode hele & gespleten linzen zijn in Nederland het populairst. Daarnaast bestaan er groene mung, paarse aduki, gele, groene, zwarte en vele peulvruchten. Met zo veel kleurrijke heerlijkheden maak je een veelzijdige volwaardige verrukkelijke maaltijd.
Het dahlgerecht kent ook variaties o.a. makhani, mughlai, palak, tarka dal enzovoort. Deze laatste populaire punjabi dal blijft een mooie herinnering aan mijn zorgzame moeder. Zij maakte een kleurrijke tarka en schepte deze comfortfood in rvs schaaltjes die we met roti of rijst aten.
Waarom is dal/dahl populair?
Gezond, goedkoop en goddelijk zijn de woorden die bij dit gerecht passen. Rijk aan nuttige nutriënten zijn deze zaden van een peulvruchtenplant supergezond. Het telen van dit klimaatvriendelijke gewas is goedkoop, heeft weinig water nodig en houdt de bodem gezond.
Over goedkoop gesproken koop je 1 kg rode linzen voor nog geen € 3,00. En met die hoeveelheid kun je gemakkelijk met 20 personen goedkope goede eiwitten eten. Goddelijk maken we het op een simpele manier door aardig te zijn voor alle wezens.
Tot slot dahl komt van het Indiase woord dal wat linzen betekent. Het verhaal achter dahl is daverend, als ingrediënt en gerecht kent het een lange geschiedenis.
Rijk aan vele macro- en micronutriënten is het een booster voor onze gezondheid. En als jij deze hoogwaardige eiwitbron eet in plaats van dierlijke eiwitten, creëer je een betere wereld.
Bronnen:
NCBI
Canadian Food Focus
The better India
Nu weet ik waarom dal op de verpakkingen bij de toko staat. Eerst dacht ik dat het alleen een wereldgerecht was.
Dank je wel voor het lezen van dit artikel en je reactie op ‘het verhaal achter dahl’.
This is a really lovely summary of the dhal origin. I love all of the different lentils, so nutritions and without animal harm. I have grown some french lentils couple of years back, just for fun 😉 enough to make one pot of soup. Looking forward to make some of the mentioned foods! Thank you for sharing.
Thanks for your positive comment, Silvia. Good to read that you even have some grown some French lentils. Wow, nice try! Would like to see your home grown beans on Insta next time.
Healthy greetings, Sangeeta