Boter of olie: wat is vet slim?
Haastig, knetterend heet bakken en smullen zonder schuldgevoel. Is dat verrukkelijk of vet slim, hoeveel weet jij over bakvetten en hoe zit het met het rookpunt? De discussies erover zijn eindeloos en de meningen blijven verschillend. Wat doe jij in de koekenpan: margarine, halvarine, boter of olie: wat is vet slim?
In mijn studie als foodcoach alternatieve voeding leerde ik er veel over en alweer dook ik in de wet van vet. Ook las ik op flesjes en verpakkingen om de belangrijke vetten-informatie te verzamelen. Benieuwd wat dan het beste kan in de pan zonder dat er schadelijke stoffen ontstaan? Eerst meer over vetsoorten ……
Onverzadigd betekent oké
Wil je afvallen of op gezond gewicht blijven, goede vetten zijn altijd onmisbaar. En dat zijn onverzadigd, oké en zelfs gezondheidboosters. Die worden gemaakt van noten, zaden, pitten en zijn vooral afkomstig is van planten. Veel daarvan zijn voor koud gebruik, veranderen van structuur bij hitte en kunnen schadelijk worden.
Verzadigd is vet verkeerd
Verzadigd of verkeerd vet zit vooral in dierlijk en bewerkt eten. Dat hebben we niet nodig en tot 10% per dag kan geen kwaad. Als je 2000 kcal eet, is 20 gram dierlijk vet meer dan genoeg. Bij hogere inname, stijgt jouw slechte cholesterol in het bloed en het risico op overgewicht, diabetes en hartziekten neemt toe.
Boter of olie: wat is vet slim?
Natuurlijk wil jij geen overgewicht of andere ziekten en gebruikt het liefst olijfolie. Misschien denk je dat margarine of halvarine nog gezonder zijn. Er is tegenwoordig zoveel keus in de supermarkt boter of olie: wat kan het beste in de pan? En welk vetsoort is geschikt om te bakken op hoge temperatuur?
In Spanje en Italië staan bij elk restaurant olijfolie-flesjes op eettafels. Omdat veel soorten olijfolie voor koude gerechten bedoeld is. Wat is dan wel goed en vet slim in de koekenpan? Een geraffineerd vet met een rookpunt hoger dan 200 °C blijft onschadelijk op hoog vuur. De geschikte geraffineerde vetten heb ik voor jou op een rij gezet.
Koolzaad- of raapzaadolie
Met meeste onverzadigde vetzuren is dit een ideaal vetsoort. Per 100 ml zitten er 90 tot 94 gram supergezonde vetten in deze olie. En door een rookpunt tussen 225 en 240 °C blijft het gezond bij hoge temperaturen.
Koolzaad of raapzaad oliën zijn afkomstig van geneeskrachtige brassica plant. Ze zijn rijk aan omega 3, 6 en 9 die onze gezondheid een natuurlijke boost geven.
Zonnebloemolie
Gewonnen uit de pitten van de zonnebloem, bestaat deze voor 82% uit onverzadigde vetzuren. Een rookpunt tot 230 °C maakt deze olie geschikt om te bakken en braden. Er zitten genoeg antioxidanten en omega 6 vetzuren maar weinig omega 3.
Wel oppassen als jij slank wilt blijven of afvallen want in 1 eetlepel zonnebloemolie zitten al 90 calorieën in. Al zitten er veel onverzadigde vetzuren in, is het vetgehalte te hoog.
Rijstolie
Door het rookpunt tot 255 is deze geschikt om op hoge temperaturen te wokken. In 100 ml rijstolie zitten 80 gram onverzadigde en 20 gram verzadigde vetzuren. Nadelen: weinig omega 3 vetzuren en veel omega 6 wat niet vet slim is.
Boordevol omega 6 vetzuren en vooral vitamine E hierin is wel een huid booster. Het helpt tegen veroudering, houdt je huid gezond en laat stralen.
Geklaarde boter, ghee
Blije darmen maken jou blij en het zuivere zuivelproduct ghee draagt erbij. Het heeft een reinigende werking op darmen en helpt zelfs om af te vallen. Bak gerust op hoog vuur want deze geklaarde boter heeft een rookpunt van 250 °C.
1-2 eetlepel per persoon per dag is al genoeg want er zitten wel 60 % verzadigde vetzuren in. Nadelen: slecht voor milieu en duur, maak het zelf en je komt goedkoper uit.
Ongeraffineerde avocado-olie
Heb jij geen geduld en wil je altijd snel op hoge temperatuur bakken? Gebruik dan ongeraffineerde avocado-olie die het hoogste rookpunt tot 270 °C heeft. Het is geschikt om te koken/bakken op hoog vuur en verbetert hart-gezondheid.
Ondanks een hoog rookpunt, heb ik deze niet op de 1e plaats gezet. De reden: avocado-olie is minder bekend en te duur. Vanwege een prijs van gemiddeld €15,00 per liter is die niet betaalbaar voor veel mensen.
Hopelijk vind je dit blog ‘boter of olie: wat is vet slim’ helder genoeg. Toch is het belangrijk om op de verpakking te lezen of de olie voor warm gebruik is. Boter is in ieder geval niet geschikt want die mag je tot maximaal 150 °C verhitten.
Als je de boter omtovert in ghee, kun je gerust bakken op hoog vuur. Of kies uit een van de bovengenoemde bakoliën. Geef je gezondheid een natuurlijke boost!
